Үйл явдал

2015 оны 3 дугаар сарын 11 өдөр Буриад Улсын ЗГ-ын ордонд "Байгаль нуурын эрдэнийн хэлхээ" мэдээлэл сурталчилгааны төслийг танилцуулав. Төрийн эрх бүхий байгууллагуудын, ТХГ-уудын, хэвлэл мэдээллийн, тур операторуудын, Буриад Улсын, Эрхүү ба Забайкальски мужуудын Росприроднадзорын төлөөлөл энэ арга хэмжээнд оролцсон юм. Мэдээлэл сурталчилгааны төслийн зорилго нь Байгаль нуурын бүс нутгийн төлөв байдал ба ДЦГ, БЦГ-уудынх нь аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нөөц бололцооны талаар Оросын иргэд болон олон улсын түвшинд таниулан мэдээллэх явдал юм. Гол даалгавар бол амьтан ургамалын хосгүй объектууд болон онгон байгалийг харуулах. Хөндөгдөөгүй байгальтай харьцах боломжийг олгосон экологийн жимд онцгой ач холбогдол өгсөн. ТХГ тус бүрээр бүрэн хэмжээний HD кино болон тусгайлсан видео клип хийсэн."Байгаль нуурын ертөнц" сэтгүүл хэвлэн гаргасан ба сэтгүүлд Байгаль нуурыг тойрон байрласан ТХГ-ууд болон эко аяллыг танилцуулсан юм. Кино ба сэтгүүлийг Англи болон Орос хэлээр хийж гаргасан.

http://www.baikal-atv.ru/ajax/news/video.php?ELEMENT_ID=299058

http://www.arigus-tv.ru/news/item/72053/h

http://www.tvcom-tv.ru/news/detail.php?ELEMENT_ID=47419

http://www.bgtrk.ru/news/detail.php?ID=25566

http://www.baikal-daily.ru/news/16/122332/

http://vt-inform.ru/news/144/73945

“ОХУ-д эко аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх гол түлхүүр нь - ТХГ-ууд” сэдэвт итернет конференцийг http://ecotourism.cbi-mpr.ru ОХУ-ын Байгалийн нөөц ба экологийн яам 2015 оны 2 сарын 26-ны өдөр зохион явуулав. Конференцийн зорилго нь байгаль орчны талаарх төрийн бодлогын үр өгөөжийг дээшлүүлэх явдал юм. ОХУ-ын Байгалийн нөөц ба экологийн яамны дэд сайд Ринат Гизатулин нээж үг хэлэв. Эко аялал жуулчлалын салбарын байгууллагууд, ТХГ-уудын дарга, мэргэжилтнүүд тайлан, илтгэл тавив. "Байгаль нуурын эрдэнийн хэлхээ" хэвлэл мэдээллийн төслийг Байгаль нуурын төслийн менежер Сергей куделя танилцуулсан юм.

http://ecotourism.cbi-mpr.ru/

"Байгаль нуурын Эрдэнийн Хэлхээ" баримтат киног Байгалийн нөөц баялгийн ашиглалтыг хянах Холбооны Үйлчилгээний Албаны (Буриад Улсын) жил тутмын хурлын үеэр танилцуулав. 2014 оны ажлын үр дүнг хэлэлцэх хурал юм. Буриад Улсын ТХГ-уудын захирлууд энэ хуралд оролцсон байна.  Төслийн менежер Сергей Куделя үзэгчидтэй ярилцлага өрнүүлэв. Оролцогчид киног өндрөөр үнэлж Байгаль нуурын бүс нутагт эко-аяллал жуулчлалыг хөгжүүлэхийн чухлыг цохон тэмдэглэв.

http://prnadzor.e-baikal.ru/news/?record_id=1156

ОХУ-ын төлөөлөгчдийг ахлаж ОХУ-ын Байгалийн Нөөц ба Экологийн Яамны харьяа Холбооны Байгалийн Нөөцийн Хяналтын Албаны Дэд Захирал, Комиссийн хамтарсан дарга- ноён Амирхан Амирханов, МУ-ын төлөөлөгчдийг ахлаж БОНХЯ-ны Бодлого Зохицуулалтын Газрын дарга Наранцэцэг Дүгэрсүрэн нар оролцов.

Хуралд оролцогчид усны ба ойн аж ахуй, ТХГН-ийн сүлжээ, нүүдлийн амьтны хамтарсан хяналт, шалгалт зэрэг чиглэлүүдийг багтаасан Орос-Монголын хамтын ажиллагааны хилийн хэд хэдэн асуудлын талаар ярилцав.

Амирхан Амирхановын цохон тэмдэглэснээр хил дамнасан ТХГ, тухайлбал “Амар мөрний эх” УТХГ байгуулах нь Комиссийн эн тэргүүнд хийх ёстой ажил юм.  Төлөвлөсөн ТХГ нь “Сохондин” Байгаль нуурын Улсын Биосферийн Нөөц Газар (ОХУ, Забайкальск) болон “Онон-Балжийн” БЦГ-ыг(Монгол Улс) хамарсан байх ёстой. “Амар мөрний эх” УТХГ-ыг байгуулах тухай гэрээний төслийг Холбооны ЗГ-аас баталсан(Тушаал 09.03.2013 № 323-p)

Амирхан Амирхановын хэлснээр: “Орос-Монголын хил дамнасан “Амар мөрний эх” УТХГ байгуулах нь Амар мөрний сав газрын эх болох Транс-Байгаль нуурын өмнөд хэсгийн биологийн ба газар нутгийн олон янз байдлыг хамгаалах, шинжлэх ухааны судалгаа ба байгаль орчны мониторинг хийх нэмэлт боломжийг олгох юм".

“Амар мөрний эх” УТХГ байгуулах тухай ЗГ хоорондын гэрээнд гарын үсэг зурах үйл явцыг хурдасгах шаардлагатай байна гэж оролцогчид тэмлэглэв. Оросын талаас гарын үсэг зурах бүх баримт бичиг бэлэн болсон тухай А.Амирханов хариуд нь мэдээллэв.

Үүнээс гадна «Сайлюгем» -ийн (ОХУ) болон «Сийлхэм»-ийн (Монгол Улс) БЦГ-уудыг түшиглэн хил дамнасан нөөц газар байгуулах саналыг Оросын талаас тавив.

Ховордсон ба устаж үгүй болох аюулд өртсөн хил дамнан нүүдэллэдэг амьтны аймгийн популяци ба бүлгийг хамгаалах ажлын хүрээнд хоёр тал Орос ба Монголын хилийн бүсэд аргаль хамгаалах хөтөлбөх боловсруулах ажлын хэсэг байгуулахаар шийдвэрлэв.

Орос-Монголын хамтарсан ЗГ хоорондын комиссийн 18-р хурлаас гарсан шийдвэр болон комиссийн ажлын үр дүнг харгалзан үзэж талууд 2015 оны эхний хагаст Сэлэнгэ мөрөн дээр баригдах Шүрэнгийн УЦС-ын төслийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийн үнэлгээний талаар мэдээлэл солилцох  хамтарсан уулзалт зохион байгуулахаар тохиролцов.

2014 оны 11-р сарын 27-28 өдөр болсон хуралд ОХУ-ын Байгалийн Яам, Буриад Улсын, Росводресурс ба Росприроднадзорын бүсийн салбар, Холбооны улсын төсөвт байгууллага болох Байгаль хамгаалах бүх Оросын хүрээлэн, А.Н. Северцовын нэрэмжит ОХУ-ын ШУА-ийн Экологи ба Эволюцийн Хүрээлэн, ХУТБ Тункинскийн БЦГ, ХУТБ Сайлюгемийн БЦГ, Зэрлэг Байгалийн Дэлхийн Сан, ДДБОС/НҮБХХ-ийн “Байгаль нуурын сав газрын хил дамнасан экосистемийн байгалийн нөөцийн нэгдсэн менежмент” төслийн төлөөлөгчид оролцов.

Төслийн менежер Сергей Куделя 2014 онд ДДБОС/НҮБХХ-ийн “Байгаль нуурын сав газрын хил дамнасан экосистемийн байгалийн нөөцийн нэгдсэн менежмент” төслийн хүрээнд гарсан үр дүнгийн талаар танилцуулав.

" Хил хязгааргүй Байгаль нуур" баримтат киног НҮБ-ын Хөгжлийн Хөтөлбөр (UNDP) ба Даян Дэлхийн Байгаль Орчны Сан(GEF)-гийн захиалгаар бүтээсэн юм. Кино төсөл нь цоо шинэ сэдвийг хөндөнө. Байгаль нуурыг тэтгэгч ус, ямар улс орон, газар нутгаар, ямар голуудын гольдрилоор урсаж нуурт очдог тухай яриа юм.  Киног кино аяллын сонирхолтой хэлбэрээр  авсан ба үзэгч Орос орны Сибирь нутгийн төв болон Монгол орны хязгааргүй уудам талд очино. Байгаль нуурын сав газрын өргөн уудам усан орон зайн үзэсгэлэнтэй газраар киноэкспедици 10 000 километр зам туулсан. Үзэгч олон Дархан цаазат ба байгалийн цогцолбор газрууд, бүс нутгийн томоохон хотууд- Улаан-Үд, Эрхүү, Улаанбаатар ба энэ нутагт амьдардаг ард түмэнтэй  уулзана. Төсөлд олон улсын судлаачдын том бүрэлдэхүүн оролцогч ба зөвлөх баг болж ажиллав.

“Эдийн засгийн хөгжил ба байгаль хамгаалалд нийгэм экологийн байгууллагуудын үүрэг роль” уулзалт нь Буриалд улсын байгаль орчин ба эдийн засгийн хөгжилд дэх бэрхшээл, зөрчлийн тухай ярилцах индэр болж өгсөн юм.

"Сэлэнгэ - Байгаль нуурын судалгаа хамт нэг дор" олон улсын зөвлөгөөн ХБНГУ-ын Лайпциг хотын байгаль орчны судалгааны Хелмхолц төвд болов.

Энэ конференцийн зорилго нь усны хосгүй объект Байгаль ба Леман  нууруудын судалгаа шинжилгээний талаарх Орос ба Европын хоорон дах ажлын харилцаа холбооны сүлжээг өргөжүүлэх явдал юм.

Энэхүү зөвөлгөөн нь тайлбарлах ур чадварыг нэмэгдүүлэн өргөжүүлэх, нэмэлт техник эзэмших, хамт ажиллагсадад сургалт семинарыг манлайлан үр дүнтэй хийх ба Сибирь нутагт мэргэжлийн тайлбарлагчдын  сүлжээ үүсгэн байгуулах ажлын төлөвлөгөөг үргэлжлүүлэн хамтран боловсруулахад чиглэсэн байв.

"Хүн ба Хүрээлэн буй орчин" баримтат ба Шинжлэх ухаан-танин мэдэхүйн киноны Байгаль нуурын олон улсын XIV фестиваль 2014 оны 9-р сарын 29 өдөр Эрхүү хотод болж өнгөрөв.

Зохион байгуулагчид"Хүн ба Байгаль" фестивалийг хүн, байгаль хоорондын ярвигтай харьцааны талаар бодох кинотавцан болгон гаргасан юм. Фестивалийн зорилго нь - кино урлагаар дамжуулан экологийн ухамсар суулгах явдал юм. Фестиваль дээр конкурсын бус бүтээл арван жилийн  болон дээд сургуулиуудад зориулж кино толилуулсан.  Баримтат киноны алдартнууд мастер-класс сургалт явуулав. Фестивалийн хүрээнд тулгамдаж буй экологийн асуудал ба тэдгээрйиг шийдвэрлэхэд киноны гүйцэтгэх үүргийн талаар ярилцав.

Байгаль нуурын эрэг дээр байрладаг "Байгаль нуурын давалгаа" хүүхдийн боловсролын төвд Байгаль нуурын 12-р олимпиадыг уламжлалт ёсоор зохион байгуулав. Олимпиадын зорилго нь Байгаль нуурын талаарх сургуулийн хүүхдүүдийн мэдлэгийн түвшинг тодорхойлох ба хүрээлэн буй орчны асуудалд тэдний анхаарлыг хандуулах явдал юм.

Москвагийн Их Сургууль, Буриад Улсын Их Сургуулийн мэрэгжилтнүүд болон Сэрби ба Швейцарь улсын профессорууд “Байгалийн өв ба эко-туризм” олон улсын судалгаа-дадлагын конференцид оролцов. Конференцид  УТХГ-т эко-аялал жуулчлал хөгжүүлэх сэдвээр ярилцав.

“Байгаль нуурын талаарх харилцан яриа” олон улсын 3-р Форум нь 2014 оны 8-р сарын 21-25-нд Улаан-Үд ба Гремячинск(ОХУ) тосгонд болов.Форумын үеэр Байгаль нуурын бүс нутгийн ирээдүйн хөгжил болон Байгаль нуурын хосгүй экосистемийг хамгаалах талаар олон улсын хамтын ажиллагааны асуудлыг хэлэлцэв.

Байгаль нуурын эрдэнэс - сургалт арга зүйн багц материалын англи хэлний хувилбарыг таницуулах  "Нуур орчмын газар нутаг дах байгаль орчны боловсрол- практик туршлага ба шинэ технологи" сургалт 2014 оны 7-р сарын 26-28 өдрүүдэд Байгаль нуурын эрэг дээр болов. Сургалтыг НҮБХХ(Mосква)/ДДБОС/НҮБХХ/НҮБТҮА болон Дэлхийн Байгалийн Сан(Радолфзел, Герман улс) дэмжин ажиллав.

Забайкальски Байгалийн Цогцолбор Газар дах Ушканьи арлуудын нэг Тонкий арал дээр байгуулсан Байгаль нуурын хавын хэвтэр газар хүрэх экологийн жим үзэх зорилгоор энэхүү ажлын аяллыг зохион байгуулсан юм. Явган замыг Байгаль нуурын төслийн хүрээнд байрьсан.

НҮБХХ/ДДБОС “Байгаль нуурын сав газрын хил дамнасан экосистемийн байгалийн нөөцийн нэгдсэн менежмент” төслийн Удирдах Зөвлөлийн Бүсийн 3 дугаар хуралдаан 2014 оны 7-р сарын 24-ний өдөр Гремячинск тосгонд ( Буриад, ОХУ) болов. Хурлаар төслийн 2013 оны ажлын үр дүн, 2014-2015 оны ажлын төлөвлөгөө болон төсөв танилцуулж, олон улсын бие даасан экспертийн хийсэн төслийн дунд шатны үнэлгээ, Байгаль нуурын сав газрын СҮАХ-ийн төсөл, ОХУ ба Монгол улсын хооронд хилийн усны нөөцийг ашиглах, хамгаалах салбарт олон улсын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх асуудлаар ярилцав.

Конференцийн зорилго нь Байгаль нуурын сав газрын хүрээлэн буй орчныг хамгаалах ба байгалийн нөөц баялгийг зохистой ашиглах чиглэлээр Орос ба Монголын эрдэмтдийн гаргаж буй хүчин чармайлтыг нэгтгэх, нэгдмэл шийдвэр гаргах үндэс суурийг тавих явдал юм. Конференцид Байгалийн Нөөц Ашиглалтыг Хянах Холбооны Үйлчилгээний Төвийн болон салбар байгууллагуудын ажилтнууд, шинжлэх ухааны байгууллагууд болон Байгаль нуурын бүс нутгийн ТББ оролцов.

Конференцийн шийдвэр

Download - covering letter

Internal links:

http://bgtrk.ru/news/detail.php?ID=17350

http://egov-buryatia.ru/index.php?id=5330&tx_ttnews[tt_news]=35013

http://www.baikalfund.ru/news/fund/article.wbp?article_id=0690364d-19a6-4767-81d3-417cc1ca4f6e

http://buriat.er.ru/news/2014/7/29/tulohonov-prinyal-uchastie-v-proshedshej-v-buryatii-mezhdunarodnoj-konferencii-posvyashennoj-voprosam-ohrany-okruzhayushej-sredy/

http://03.rpn.gov.ru/node/8055

Хурлаар усны нөөцийн менежментийн арга хэрэгслийн талаар ярилцав. Олон улсын тэргүүн туршлага ба товч дүгнэлт хийж танилцуулсан.

Энэхүү конференци нь Япон улсын Аичи-Нагоя хотод 11-р сарын 10-12 өдөр болох "Тогтвортой хөгжлийн төлөө өнөөдрийн боловсрол" ЮНЕСКО-гийн боловсролд зориулсан олон улсын конференцийн бэлтгэл ажил юм.

Конференцийн хүрээнд экологийн этик, тогтвортой хөгжлийн төлөөх боловсрол, даяаршил, ноосферийн ухамсар төлөвшүүлэх, соёлын үнэт зүйлсийг хадгалах, герменевтийн арга зүй, тогтвортой хөгжлийн технологи, г.м. асуудлын хэлэлцэх юм.

Семинарын явцад Буриад ба Монголын газар нутгаар урсдаг хийлийн ус бохирдоход оршиг суугчдын эрүүл мэндэд учирч болзошгүй тахлын эрсдэлд үнэлгээ хийх талаар ярилцав.